Η δυστοκία στο σκύλο και στη γάτα

Η Δυστοκία στο σκύλο και στη γάτα είναι η ανικανότητα έναρξης του τοκετού στο τέλος της εγκυμοσύνης ή της γέννησης όλων των εμβρύων μετά την έναρξη του τοκετού.

Φυλές σκύλων με προδιάθεση στη δυστοκία είναι το Yorkshireterrier, miniaturepoodle, Pomeranian, Englishbulldog, dachshund, Chihuahua και Scottishterrier.

Για πληροφορίες σχετικά με τον φυσιολογικό τοκετό του σκύλου και της γάτας δείτε το άρθρο Ο τοκετός του σκύλου και της γάτας.

Αιτιολογία

Τα αίτια της δυστοκίας μπορούν, γενικά, να καταταγούν σε δύο κατηγορίες. Σε αυτά που οφείλονται στη μητέρα και σε αυτά που οφείλονται στο έμβρυο.

Η ατονία της μήτρας είναι μία κατάσταση κατά την οποία οι μύες της μήτρας (μυομήτριο) είτε δε συσπώνται (πρωτογενής ατονία) είται παύουν να συσπώνται λόγω κόπωσης (δευτερογενής ατονία) κατά τη διάρκεια του τοκετού. Η δευτερογενής ατονία της μήτρας, συνήθως, συμβαίνει όταν υπάρχει κάποιο μηχανικό εμπόδιο στην εξώθηση των εμβρύων και, άρα, σπάνια αποτελεί το αποκλειστικό αίτιο της δυστοκίας.

Κατάγματα της πυέλου που έχουν πορωθεί χωρίς τα καταγματικά άκρα να έχουν αναταχθεί ανατομικά μπορεί να προκαλέσουν στένωση της πυελικής κοιλότητας με αποτέλεσμα την αδυναμία διέλευσης του εβρύου από αυτήν. Επίσης, το κεφάλι του εβρύου ή και ολόκληρο το έμβρυο μπορεί να είναι υπερμεγέθες σε σχέση με την πυελική κοιλότητα ή το έμβρυο να έχει τέτοια θέση ώστε να είναι αδύνατη η εξώθησή του.

Το stress της μητέρας μπορεί να προκαλέσει καθυστέρηση στην έναρξη του τοκετού ενώ ένα άλλο, σπάνιο, αίτιο δυστοκίας είναι η συστροφή της μήτρας (στροφή της μήτρας γύρω από τον εαυτό της).

Κλινικά συμπτώματα

Αντικειμενικά ευρήματα στη δυστοκία του σκύλου και της γάτας είναι:

• Μειωμένη συσπαστικότητα του μυομητρίου (μειωμένη συχνότητα συσπάσεων και αδύναμες συσπάσεις).
• Βραδυκαρδία του εμβρύου λόγω stress κατά τη δυστοκία και έλλειψη επαρκούς οξυγόνωσης.

Επειδή, όμως, η συχνότητα και η ένταση των συσπάσεων της μήτρας και η καρδιακή συχνότητα του εμβρύου σπάνια παρακολουθούνται κατά τη διάρκεια του τοκετού του σκύλου και της γάτας, η διάγνωση της δυστοκίας γίνεται από ευρήματα που είναι περισσότερο υποκειμενικά από τα προηγούμενα:

• Το πρώτο στάδιο του τοκετού καθυστερεί να ξεκινήσει.
• Το πρώτο στάδιο του τοκετού διαρκεί περισσότερο από 24 ωρές.
• Δεν παρατηρείται γέννηση 1-2 ώρες μετά την έναρξη του δεύτερου σταδίου του τοκετού.
• Η μητέρα διακατέχεται από υπερβολικό stress.
• Γεννιούντια νεκρά ή θνησιγενή έμβρυα.
• Οι εκκρίσεις από το αιδίο είναι αιματηρές (περιέχουν καθαρό αίμα) ή πυώδεις.
• Ο τοκετός διαρκεί συνολικά περισσότερο από 6-12 ώρες (αν και κάποιες φορές ο τοκετός μπορεί να διαρκέσει φυσιολογικά 24 ώρες ή περισσότερο).

Διάγνωση

Η διάγνωση της δυστοκίας του σκύλου και της γάτας γίνεται, συνήθως, από τα κλινικά συμπτώματα.

Εξετάσεις που μπορούν να διενεργηθούν είναι οι ακτινογραφίες, η υπερηχοτομογραφία, μέτρηση συγκέντρωσης ασβεστίου στον ορό του αίματος, και η παρακολούθηση της συχνότητας, της έντασης των συσπάσεων της μήτρας και της καρδιακής συχνότητας των εμβρύων με τον καρδιοτοκογράφο.

Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση της δυστοκίας εξαρτάται από το αίτιο που την προκάλεσε.

Σε περίπτωση που το έβρυο έχει διασχίσει ένα τμήμα της πυελικής κοιλότητας αλλά ενσφηνώθηκε σε κάποιο σημείο της κατά τη διάρκεια των εξωθήσεων, ίσως να είναι δυνατό να απεγκλωβιστεί με μαιευτικούς χειρισμούς. Η χορήγηση ηρεμιστικών φαρμάκων ίσως να να κριθεί απαραίτητη για την εκτέλεση των χειρισμών.

Σε περίπτωση ατονίας τη μήτρας, μπορεί να επιχειρηθεί φαρμακευτική ατνιμετώπιση με την προϋπόθεση πως ο τράχηλος είναι ανοιχτός, δεν υπάρχει μηχανική απόφραξη ή έμφραξη σε κάποιο τμήμα του γεννητικού συστήματος της μητέρας και το έμβρυο δεν είναι υπερμεγέθες σε σχέση με την πυελική κοιλότητα.

Η φαρμακευτική αγωγή συνίσταται στη χορήγηση της οξυτοκίνης, ορμόνης η οποία προκαλεί συσπάσεις του μυομητρίου, και ασβεστίου σε περίπτωση υπασβεστιαιμίας.

Σε περίπτωση που δεν ενδείκνυται φαρμακευτική αγωγή ή αν ενδείκνυται αλλά αποτύχει, διενεργείται καισαρική τομή για την αφαίρεση των εμβρύων. Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης ίσως χρειαστεί να διενεργηθεί και ωοθηκυστερκτομή (στείρωση) σε περίπτωση ρήξης της μήτρας ή αν οι κηδεμόνες δεν επιθυμούν να επιτρέψουν στο ζώο τους να γεννήσει άλλη φορά.

Πρόγνωση και παρακολούθηση

Μετά την αντιμετώπιση της δυστοκίας είναι καλό να λαμβάνονται μέτρα ώστε να αποφευχθεί η επανάληψή της στο μέλλον. Τέτοια μέτρα είναι η άσκηση του ζώου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και η προσφορά ισορροπημένης τροφής.

Μπορεί να σας ενδιαφέρουν:

Πόσο διαρκεί η εγκυμοσύνη του σκύλου και της γάτας; Ο τοκετός του σκύλου και της γάτας Στείρωση σκύλου και γάτας Αναπαραγωγικός κύκλος του σκύλου και της γάτας Η στείρωση του θηλυκού σκύλου Η πυομήτρα στο σκύλο και στη γάτα Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη στο σκύλο Ψευδοκύηση του σκύλου, γωνστή και ως “ανεμογκάστρι”