Ανοσία και εμβόλια σε σκύλους και γάτες

Ένα ζώο έχει ανοσία έναντι σε κάποια ασθένεια όταν διαθέτει στον οργανισμό του αντισώματα κατά της συγκεκριμένης ασθένειας. Τα αντισώματα «επιτίθενται» στο συγκεκριμένο μικροοργανισμό πριν προλάβει να προξενήσει βλάβη.

Όταν ένα ζώο νοσήσει από κάποια ασθένεια λοιμώδους αιτιολογίας, ο οργανισμός του παράγει αντισώματα κατά του λοιμογόνου παράγοντα τα οποία έχουν ως σκοπό να τον εξουδετερώσουν. Αυτά τα αντισώματα προστατεύουν το ζώο από τον συγκεκριμένο μικροοργανισμό για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την αποθεραπεία του και άρα το ζώο έχει αποκτήσει ανοσία έναντι της ασθένειας. Αυτού του είδους η ανοσία λέγεται ενεργή ανοσία. Ο οργανισμός συνεχίζει να παράγει αντισώματα μετά το πέρας της ασθένειας και κάθε φορά που ο συγκεκριμένος μικροοργανισμός θα προσβάλλει το ζώο, αυτό θα παράγει νέα αντισώματα. Η διάρκεια της ενεργής ανοσίας εξαρτάται από το είδος του μικροοργανισμού και το ζώο. Μετά από φυσική μόλυνση, η ανοσία συνήθως διαρκεί για το υπόλοιπο της ζωής του ζώου. Γενικά, η ανοσία έναντι των ιών διαρκεί περισσότερο από την ανοσία έναντι των βακτηριδίων.

Ενεργή ανοσία μπορεί να προκληθεί και με τον εμβολιασμό. Το ζώο εκτίθεται σε νεκρούς ή ζωντανούς απενεργοποιημένους μικροοργανισμούς οι οποίοι ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό του σύστημα για την παραγωγή αντισωμάτων. Η ανοσία που επιτυγχάνεται με τους εμβολιασμούς διαρκεί λιγότερο από τη φυσική ανοσία και για αυτό το λόγο οι εμβολιασμοί πρέπει να επαναλαμβάνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Τα μεσοδιαστήματα μεταξύ των εμβολιασμών εξαρτώνται από το εμβόλιο, τον μικροοργανισμό και από το ανοσοποιητικό σύστημα του ζώου. Το εμβολιακό πρόγραμμα οργανώνεται από τον κτηνίατρο σε συνεννόηση με τον ιδιοκτήτη και πρέπει να τηρείται πιστά για την καλύτερη πρόληψη των ασθενειών.

Οι εμβολιασμοί δεν είναι αποτελεσματικοί σε όλα τα ζώα. Ζώα που δεν διατρέφονται καλά, ζουν σε αντίξοες συνθήκες ή νοσούν από άλλες ασθένειες δεν είναι ικανά να παράγουν αρκετή ποσότητα αντισωμάτων για την προστασία τους από τους μικροοργανισμούς έναντι των οποίων εμβολιάζονται. Συστήνεται τα ζώα να εμβολιάζονται όταν η γενική κατάσταση υγείας τους είναι καλή.

Ένας άλλος τύπος ανοσίας είναι η παθητική ανοσία. Αυτή μεταφέρεται από το ένα ζώο στο άλλο. Ένα παράδειγμα τέτοιας ανοσίας είναι τα αντισώματα που περνούν από το πρωτόγαλα των ζώων στα νεογέννητα το πρώτο 24ώρο της ζωής τους. Η ανοσία διαρκεί για όσο διάστημα τα αντισώματα παραμένουν στην κυκλοφορία του αίματος των νεαρών ζώων και εξαρτάται από τη συγκέντρωσή τους στο γάλα της μητέρας. Ζώα που εμβολιάστηκαν λίγο πριν γονιμοποιηθούν έχουν την υψηλότερη συγκέντρωση αντισωμάτων στο γάλα τη στιγμή της γέννησης και μπορούν να παρέχουν ανοσία στα νεαρά ζώα έως και 16 εβδομάδες. Παρόλα αυτά, πολλοί κτηνίατροι πιστεύουν πως ο επαναληπτικός εμβολιασμός της μητέρας πριν τη γονιμοποίηση δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμος και συνήθως δε συστήνεται.

Νεαρά ζώα μικρότερα των 3 εβδομάδων μπορεί να μην είναι ικανά να παράγουν αντισώματα μετά από τον εμβολιασμό λόγω της ανωριμότητας του ανοσοποιητικού τους συστήματος ή επειδή ο εμβολιασμός εμποδίζει τη δράση των αντισωμάτων που αποκτήθηκαν από το γάλα της μητέρας. Τα μητρικά αντισώματα συγκολλούνται με το αντιγόνο του εμβολίου και «εξουδετερώνονται». Τα μητρικά αντισώματα εξαφανίζονται στην ηλικία μεταξύ 6-16 εβδομάδων και για αυτό όταν διενεργούνται εμβολιασμοί σε νεαρά ζώα, πρέπει να επαναλαμβάνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα μέχρι η συγκέντρωση των μητρικών αντισωμάτων να μειωθεί τόσο ώστε αυτά να μην εμποδίζουν την παραγωγή αντισωμάτων από το ίδιο το ζώο (ενεργή ανοσία).

Παθητική ανοσία μπορεί να αποκτηθεί και με μετάγγιση αίματος. Μετάγγιση για αυτό το λόγο γίνεται μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις και δεν είναι συνήθως αποτελεσματική.

Μπορεί να σας ενδιαφέρουν:

Τροφική αλλεργία και δυσανεξία στο σκύλο και στη γάτα Αντοχή στα αντιμικροβιακά (video). Αλλεργίες σε σκύλους και γάτες Το λέμφωμα της γάτας Διροφιλαρίωση στο σκύλο – Το σκουλήκι της καρδιάς του Ατοπική δερματίτιδα στο σκύλο και στη γάτα Σύνδρομο βραχυκεφαλικών φυλών στο σκύλο και στη γάτα Χρησιμοποιήστε τη σωστή αμπούλα – μη δηλητηριάζετε τη γάτα σας Δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια στο σκύλο Ουρολιθίαση στις γάτες Πόσο συχνά ουρεί ο σκύλος σας; Σακχαρώδης διαβήτης στη γάτα