Νόσος πρόσθιου χιαστού συνδέσμου στο σκύλο και στη γάτα

Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος είναι αυτός που κατά κύριο λόγο σταθεροποιεί την άρθρωση του γόνατος.

Η νόσος του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου είναι μία χρόνια κατάσταση κατά την οποία ο χιαστός σύνδεσμος εκφυλίζεται προκαλώντας πόνο, αστάθεια και οστεοαρθρίτιδα.

Η κατάληξη της νόσου είναι η ρήξη του συνδέσμου οπότε και, συνήθως, εκδηλώνονται εντονότερα τα κλινικά συμπτώματα. Παρόλα αυτά, συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν και πριν τη ρήξη του συνδέσμου.

Η νόσος μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις φυλές σκύλων αλλά είναι συχνότερη στους σκύλους μεγαλόσωμων και γιγαντόσωμων φυλών.

Συνήθως εμφανίζεται στο ένα άκρο αλλά είναι συχνό να εμφανιστεί και στο άλλο άκρο με 6-12 μήνες διαφορά.

Μερικές φορές η αστάθεια της άρθρωσης του γόνατος που προκαλείται από τη ρήξη του συνδέσμου είναι δυνατό να προκαλέσει ρήξη και των μηνίσκων.

Αιτιολογία

Το αίτιο της νόσου του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου στο σκύλο και στη γάτα δεν είναι γνωστό.

Κλινικά συμπτώματα

Παρά το γεγονός πως το νόσημα είναι χρόνιο, πολλές φορές η εκδήλωση της χωλότητας είναι οξεία και συνδυάζεται με έντονη άσκηση. Για αυτό το λόγο πολλοί ιδιοκτήτες ζώων αδυνατούν να πιστέψουν πως το πρόβλημα προϋπήρχε ενώ πολλοί είναι αυτοί που κατηγορούν τους εαυτούς τους για τη ρήξη του συνδέσμου.

Ακόμη και αν η κατάσταση δεν αντιμετωπιστεί, η χωλότητα αρχικά υποχωρεί μέχρι ένα βαθμό.

Τα ζώα εκδηλώνουν συμπτώματα οστεοαρθρίτιδας (χωλότητα που επιδεινώνεται μετά από ξεκούραση και βελτιώνεται μετά από ήπια άσκηση, διόγκωση της άρθρωσης και ατροφία των μυών της περιοχής) η οποία με τον καιρό επιδεινώνεται.

Διάγνωση

Η ορθοπαιδική εξέταση μπορεί αν αποκαλύψει οίδημα στην άρθρωση, διόγκωση στην εσωτερική πλευρά του γόνατος και θόρυβο στις κινήσεις κάμψης και έκτασης.

Εξέταση της άρθρωσης με το ζώο υπό ηρέμηση μπορεί να αποκαλύψει αστάθεια της άρθρωσης.

Οι ακτινογραφίες αποκαλύπτουν σημάδια οστεοαρθρίτιδας και αστάθειας αλλά δεν μπορούν να απεικονίσουν τη ρήξη του συνδέσμου.

Πολλές φορές η ακριβής διάγνωση γίνεται την ώρα της χειρουργικής επέμβασης ή με αρθροσκόπηση.

Η αξονική και μαγνητική τομογραφία δεν είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες και ειδικές εξετάσεις για τη νόσο του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου στα ζώα λόγω του μικρού τους μεγέθους.

Θεραπεία

Η θεραπεία της νόσου του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου στο σκύλο είναι ένα αντικείμενο έντονης αντιπαράθεσης μεταξύ των ειδικών.

Ζώα μεσαίου και μεγάλου μεγέθους αναρρώνουν γρηγορότερα και ανακτούν τη λειτουργικότητά τους σε μεγαλύτερο βαθμό μετά από τη χειρουργική επέμβαση.

Μικρόσωμα ζώα και γάτες, ίσως να μη χρειαστεί να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση. Και σε αυτά τα ζώα όμως η επέμβαση συστήνεται σε περίπτωση που δεν ανταποκριθούν στη συντηρητική αγωγή.

Η χειρουργική αγωγή συνίσταται στην αποκατάσταση της σταθερότητας της άρθρωσης και της απομάκρυνσης μηνίσκου που τυχόν έχει υποστεί ρήξη και όχι στη θεραπεία της νόσου αυτής κάθε αυτής. Δηλαδή, παρά τη χειρουργική σταθεροποίηση της άρθρωσης, η οστεοαρθρίτιδα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί και επιδεινώνεται διαρκώς με την πάροδο του χρόνου.

Παρόλα αυτά, ζώα στα οποία η άρθρωση σταθεροποιείται χειρουργικά εκδηλώνουν μειωμένους ρυθμούς επιδείνωσης της οστεοαρθρίτιδας σε σχέση με αυτά τα οποία δεν υποβάλλονται σε χειρουργική αγωγή.

Οι  χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της νόσου του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου στο σκύλο μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε τρεις κατηγορίες:

• Ενδοαρθρικές κατά τις οποίες ένας τεχνητός σύνδεσμος τοποθετείται στη θέση του φυσικού συνδέσμου.
• Εξωαρθρικές κατά τις οποίες η άρθρωση σταθεροποιείται εξωτερικά με τη χρήση ράμματος ή τη μετάθεση της κεφαλής της περόνης.
• Εμβιομηχανικές οι οποίες αλλάζουν, θεωρητικά, την κατεύθυνση των φορτίσεων που ασκούνται γύρω από την άρθρωση του γόνατος περιορίζοντας την αστάθειά της. Τέτοιες τεχνικές είναι η TPLO (tibial plateau leveling osteotomy) και TTA (titbial tuberosity advancement).

Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά δεδομένα για να υποστηρίξουν την ανωτερότητα κάποιας συγκεκριμένης τεχνικής. Οι εμβιομηχανικές τεχνικές, συνήθως, προτιμώνται σε μεγαλόσωμους και γιγαντόσωμους σκύλους.

Όλες οι παραπάνω τεχνικές μπορούν να έχουν καλά αποτελέσματα όταν εφαρμοστούν από κτηνιάτρους εκπαιδευμένους στην ορθοπαιδική.

Παρακολούθηση

Ανεξάρτητα με το ποια χειρουργική μέθοδος θα επιλεγεί, οι δραστηριότητες του ζώου πρέπει να ελαχιστοποιηθούν για περίπου 8-10 εβδομάδες. Η χειρουργική τομή πρέπει να ελέγχεται καθημερινά τον πρώτο μήνα για ερυθρότητα, οίδημα ή έκκριση υγρών.

Η φυσικοθεραπεία και η ελεγχόμενη άσκηση στο σπίτι μπορούν να επηρεάσουν θετικά το αποτέλεσμα.

Πρόγνωση

Τα περισσότερα ζώα επιστρέφουν σχεδόν πλήρως στη φυσιολογική τους δραστηριότητα μετά από τη χειρουργική επέμβαση και τον κατάλληλο περιορισμό της άσκησης μετεγχειρητικά.

Ζώα με ρήξη μηνίσκου έχουν χειρότερη πρόγνωση από τα υπόλοιπα.

Η οστεοαρθρίτιδα συνεχώς επιδεινώνεται ακόμη και μετά την επιτυχημένη διενέργεια χειρουργικής επέμβασης. Για αυτό κάποια ζώα ίσως να χρειάζονται φαρμακευτική αγωγή και φυσικοθεραπεία περιοδικά.