Με μία ματιά:
Δοσολογικό σχήμα:
- Σκύλοι: 0,5 mg/kg q24h PO. Αν η ανταπόκριση δεν είναι αρκετή δώστε την ίδια δόση κάθε 12h.
- Γάτες: 0,25-0,5 mg/kg q12-24h ή q48h PO ή 1-1,25 mg/γάτα q24h PO
Δράση: Εμποδίζει τη μετατροπή της αγγειοτενσίνης Ι σε αγγειοτενσίνη ΙΙ.
Χρήση: Στη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας, της χρόνιας νεφρικής νόσου και της υπέρτασης.
Ανεπιθύμητες ενέργειες: Υπόταση, υπερκαλιαιμία, επιδείνωση νεφρικής (δυσ)λειτουργίας. Δε συστήνεται η χορήγηση σε έγκυα ζώα και ζώα που θηλάζουν γιατί περνά τον πλακούντα και εισέρχεται στο γάλα.
Αλληλεπιδράσεις: Ταυτόχρονη χορήγηση με διουρητικά προστατευτικά απώλειας καλίου όπως το spironolactone και με συμπληρώματα καλίου μπορεί να προκαλέσει υπερκαλιαιμία. Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος νεφροτοξικότητας και μειωμένης αποτελεσματικότητας όταν χορηγείται με ΜΣΑΦ. Υπάρχει κίνδυνος υπότασης όταν χορηγείται ταυτόχρονα με διουρητικά και αγγειοδιασταλτικά.
Φαρμακολογία:
Οι αναστολείς αγγειοτενσίνης (ACE inhibitors) εμποδίζουν τη μετατροπή της αγγειοτενσίνης Ι σε αγγειοτενσίνη ΙΙ. Η τελευταία:
- Προκαλεί αγγειοσύσπαση.
- Διεγείρει την παραγωγή αλδοστερόνης από τα επινεφρίδια.
- Διεγείρει την παραγωγή αντιδιουρητικής ορμόνης (ADH) από την υπόφυση.
- Διεγείρει το συμπαθητικό σύστημα.
- Διατηρεί το ρυθμό σπειραματικής διήθησης προκαλώντας αγγειοσύσπαση των απαγωγών αρτηριδίων του νεφρικού σπειράματος σε περιπτώσεις υπότασης, προστατεύοντας τους νεφρούς από υποξία.
- Προωθεί την υπερτροφία της καρδιάς.
Οι ACE αναστολείς, πέρα από τον προστατευτικό τους ρόλο στο μυοκάρδιο, κατά κύριο λόγο, μειώνουν το βαθμό περιφερικής αγγειοσύσπασης (μειώνοντας την προφόρτιση και τη μεταφόρτιση) και μειώνουν την κατακράτηση νατρίου και νερού από τους νεφρούς αποτρέποντας την εμφάνιση συμφόρησης.
Υπάρχουν πέντε αναστολείς αγγειοτενσίνης που έχουν χρησιμοποιηθεί στο σκύλο και στη γάτα: captopril, enalapril, lisinopril, benazepril, ramipril. Το captopril έχει βραχεία δράση και πρέπει να χορηγείται κάθε 3-4 ώρες. Επίσης έχει περισσότερες παρενέργειες από τις υπόλοιπες ουσίες και για αυτούς τους λόγους η χρήση του έχει εγκαταλειφθεί σαν φάρμακο πρώτης επιλογής. Η δράση των enalapril και ramipril διαρκεί 12-24h ενώ των benazepril και lisinopril συνήθως 24h. Το benazepril απεκκρίνεται τόσο από το ήπαρ όσο και από το νεφρό σε αντίθεση με τα υπόλοιπα που απεκκρίνονται αποκλειστικά από το νεφρό και άρα είναι περισσότερο ασφαλές σε ζώα με προϋπάρχουσα νεφρική νόσο. Το benazepril επίσης φαίνεται πως επιβραδύνει την εξέλιξη νεφροπαθειών που συνοδεύονται από σημαντικού βαθμού πρωτεϊνουρία στις γάτες. Οι ΑCE αναστολείς χορηγούνται σε ζώα με ασυμπτωματική καρδιακή δυσλειτουργία, με συμπτωματική καρδιακή ανεπάρκεια λόγω διατατικής μυοκαρδιοπάθειας ή βαλβιδοπάθειας ή λόγω άλλων αιτιών, και σε ζώα με συστηματική υπέρταση. Δε συστήνεται να χορηγούνται σαν μονοθεραπεία για την καρδιακή ανεπάρκεια ή τη συστηματική υπέρταση.
Οι αναστολείς αγγειοτενσίνης παρά το γεγονός πως δεν επηρεάζουν σημαντικά την αιμοδυναμική κατάσταση του οργανισμού, φαίνεται πως προκαλούν κλινική βελτίωση των ζώων με καρδιακή ανεπάρκεια λόγω ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδας και διατατικής μυοκαρδιοπάθειας. Τα κλινικά αποτελέσματα της χορήγησής τους είναι εντονότερα στα ζώα με διατατική μυοκαρδιοπάθεια. Η πιμοβενδάνη φαίνεται πως είναι περισσότερο αποτελεσματική από τους αναστολείς αγγειοτενσίνης στην αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας και πολλοί καρδιολόγοι χρησιμοποιούν συνήθως συνδυασμό και των δύο φαρμάκων μαζί με φουροσεμίδη σε δόσεις που ελέγχουν τη συμφόρηση. Η μονοθεραπεία με διουρητικά και διαιτητικά μέτρα δεν είναι πλέον αποδεκτή για την αντιμετώπιση της χρόνιας καρδιακής ανεπάρκειας. Αντιθέτως, αυτή η τακτική είναι πιθανό να διεγείρει αντισταθμιστικούς ομοιοστατικούς μηχανισμούς επιδεινώνοντας την κλινική εικόνα.
Οι αναστολείς αγγειοτενσίνης εμποδίζουν τη μετατροπή της αγγειοτενσίνης I σε αγγειοτενσίνη II. Η τελευταία, εκτός των άλλων είναι υπεύθυνη για τη διατήρηση της σπειραματικής διήθησης σε περιπτώσεις υπότασης. Η χορήγησή των φαρμάκων αυτής της κατηγορίας σε ζώα με καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να προκαλέσει μείωση του ρυθμού σπειραματικής διήθησης προκαλώντας αζωθαιμία. Στο σκύλο η συχνότητα εμφάνισης κλινικά σημαντικής αζωθαιμίας (ουρία > 35 mmol/L) είναι μικρή. Οι περιπτώσεις ήπιας αύξησης της συγκέντρωσης της ουρίας (12-21 mmol/l) είναι επίσης λίγες. Όσο το ζώο τρώει και συμπεριφέρεται φυσιολογικά, δε χρειάζονται αλλαγές στο δοσολογικό σχήμα. Η χορήγηση ACE αναστολέων μαζί με spironolactone χωρίς την ταυτόχρονη χορήγηση furosemide μπορεί να προκαλέσει κλινικώς σημαντική υπερκαλιαιμία.
Για την αποφυγή ή αντιμετώπιση αζωθαιμίας:
- Μη δώσετε σε ζώα με συμπτώματα αφυδάτωσης πριν τη διορθώσετε.
- Εκτιμήστε τη νεφρική λειτουργία (ουρία, κρεατινίνη, ειδικό βάρος ούρου) πριν και μία εβδομάδα μετά την έναρξη της θεραπείας.
- Μειώστε τη δόση της φουροσεμίδης σε περίπτωση μέτριου βαθμού αζωθαιμίας ή σταματήστε τη χορήγηση του αναστολέα αγγειοτενσίνης αν η αζωθαιμία είναι σοβαρή ή αν η μείωση της δόσης της φουροσεμίδης δεν είχε αποτέλεσμα.
- Διακόψτε τη χορήγηση του αναστολέα αγγειοτενσίνης για μερικές ημέρες αν το ζώο χρειαστεί ενδοφλέβια χορήγηση φουροσεμίδης λόγω ραγδαίας επιδείνωσης.
- Αποφύγετε την ταυτόχρονη χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων.
- Εάν το ζώο αφυδατωθεί κατά τη διάρκεια της θεραπείας, διακόψτε τη χορήγηση του αναστολέα και ενυδατώστε το.
- Εάν η φουροσεμίδη από μόνη της δεν ελέγχει τα κλινικά συμπτώματα, χορηγήστε πιμοβενδάνη εάν δεν το κάνετε ήδη, ή επανεκκινήστε τη χορήγηση του αναστολέα αλλά σε μικρότερη δόση ή προσθέστε αγγειοδιασταλτικά όπως η υδραλαζίνη και η αμλοδιπίνη.
