Δισκοπάθεια-δισκοκήλη στο σκύλο και στη γάτα

Δισκοπάθεια-δισκοκήλη στο σκύλο και στη γάτα

Η δισκοκήλη ή ρήξη του μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι μία από τις συχνότερες παθήσεις της σπονδυλικής στήλης του σκύλου. Στις γάτες η πάθηση είναι σχετικά σπάνια.

Η σπονδυλική στήλη αποτελείται από οστά που ονομάζονται σπόνδυλοι. Οι σπόνδυλοι έχουν ένα κανάλι μέσα από το οποίο διέρχεται ο νωτιαίος μυελός ο οποίος μεταφέρει τα νευρικά σήματα στην περιφέρεια του σώματος. Κάτω από το νωτιαίο μυελό και μεταξύ των σπονδύλων υπάρχουν οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι.

Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι κεντρικά περιέχουν μία ουσία που μοιάζει με gel (πηκτοειδής πυρήνας) η οποία περιβάλλεται από έναν ινώδη δακτύλιο. Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι συνδέουν τους σπονδύλους μεταξύ τους και άρα συμβάλλουν στη σταθερότητα της σπονδυλικής στήλης ενώ ο πηκτοειδής πυρήνας απορροφά τους κραδασμούς κατά την κίνηση του ζώου.
Η δισκοκήλη αναφέρεται γενικά στην κατάσταση κατά την οποία ο μεσοσπονδύλιος δίσκος προβάλλει μέσα στο σπονδυλικό σωλήνα συμπιέζοντας το νωτιαίο μυελό.

Αίτια

Στο σκύλο η ρήξη των μεσοσπονδύλιων δίσκων κατηγοριοποιείται σε:

• Τύπου Ι: Σε αυτόν τον τύπο ο ινώδης δακτύλιος τραυματίζεται (ρήξη) και ο πηκτοειδής πυρήνας (gel) εξωθείται μέσα στο σπονδυλικό σωλήνα τραυματίζοντας το νωτιαίο μυελό. Αφού τον τραυματίσει, παραμένει εντοπισμένος σε ένα σημείο του σπονδυλικού σωλήνα συμπιέζοντας το νωτιαίο μυελό και προκαλώντας περαιτέρω τραυματισμό. Αυτού του είδους η ρήξη προκαλείται από την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου.
• Τύπου ΙΙ: Σε αυτόν τον τύπο λόγω εκφύλισης του μεσοσπονδύλιου δίσκου ο ινώδης δακτύλιος προβάλλει στο σπονδυλικό σωλήνα πιέζοντας τον νωτιαίο μυελό χωρίς όμως να ρηχθεί όπως στην κήλη τύπου Ι.
• Τύπου ΙΙΙ: Σε αυτόν τον τύπο ο ινώδης δακτύλιος ρήγνυται και ο πηκτοειδής πυρήνας εξωθείται με μεγάλη ώθηση προς το σπονδυλικό σωλήνα τραυματίζοντάς το νωτιαίο μυελό. Αυτή η κατάσταση μοιάζει πολύ με την προβολή τύπου Ι με τη διαφορά πως εδώ ο πηκτοειδής πυρήνας διασκορπίζεται στο σπονδυλικό σωλήνα χωρίς να προκαλεί συμπίεση στο νωτιαίο μυελό.

Συμπτώματα

Η ηλικία, η φυλή και τα συμπτώματα εξαρτώνται από τον τύπου της δισκοκήλης:

• Τύπου Ι: Αυτού του τύπου ο δίσκος προσβάλλει ζώα κάθε φυλής και ηλικίας αλλά πιο συχνά φαίνεται να προσβάλλει τα ζώα των χονδροδυστροφικών φυλών. Δηλαδή τα ζώα με μακριό κορμό και κοντά πόδια όπως dachshund, Lhasa apso, shih tzu, beagle, cocker spaniel, corgi. Τα συμπτώματα, συνήθως, εμφανίζονται απότομα.
• Τύπου ΙΙ: Συνήθως προσβάλλει μεγαλόσωμα ζώα μεγάλης ηλικίας όπως German shepherd, Labrador retriever. Τα συμπτώματα επιδεινώνονται σταδιακά με την πάροδο εβδομάδων ή μηνών.
• Τύπου ΙΙΙ: Μπορεί να εμφανιστεί σε ζώα όλων των φυλών και ηλικιών και έχει πάντα αιφνίδια εμφάνιση.

Τα νευρολογικά συμπτώματα εξαρτώνται από το σημείο της πάθησης κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης και από το βαθμό της βλάβης του νωτιαίου μυελού.

• Ήπια συμπίεση ή ήπιος τραυματισμός του νωτιαίου μυελού μπορεί να πορκαλέσει μόνο πόνο.
• Πιο σοβαρή συμπίεση ή τραυματισμός προκαλούν έλλειψη συντονισμού των άκρων κατά τη βάδιση (αταξία), διασταύρωση των άκρων, περπάτημα με την άνω επιφάνεια των δακτύλων και αδυναμία στήριξης (πάρεση).
• Καθώς η συμπίεση ή ο τραυματισμός χειροτερεύει το ζώο χάνει την ικανότητά του να κινεί τα άκρα (παράλυση) και δυσκολεύεται να ουρήσει.
• Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις τα ζώα δεν αισθάνονται πόνο στα άκρα ακόμη και μετά από έντονο και βαθύ ερέθισμα.

Η κατάσταση κάποιων ζώων περνά και από τις τέσσερις φάσεις ενώ κάποια άλλα ζώα μπορεί να νιώθουν μόνο πόνο. Επειδή η πρόγνωση και η θεραπεία εξαρτάται από το βαθμό της νευρικής δυσλειτουργίας, το ζώο θα πρέπει να εξετάζεται από τον/την κτηνίατρο.

Ο βαθμός συμπίεσης του νωτιαίου μυελού δεν συνάδει πάντα με την ένταση των κλινικών συμπτωμάτων. Ζώα με οξεία συμπίεση του νωτιαίου μυελού μπορεί να έχουν έντονα συμπτώματα ενώ ο νωτιαίος μυελός συμπιέζεται σε μικρό βαθμό. Αντίθετα, ζώα με χρόνια συμπτώματα και αργή επιδείνωση μπορεί να έχουν σοβαρού βαθμού συμπίεση αλλά μόνο ήπια νευρολογικά συμπτώματα. Πολλές φορές αυτά τα ζώα εκδηλώνουν μόνο πόνο παρά την έντονη συμπίεση του νωτιαίου μυελού.

Ζώα με δισκοκήλη στον αυχένα, συνήθως, εμφανίζουν νευρολογικά συμπτώματα σε όλα τα άκρα ενώ ζώα με δισκοκήλη σε άλλες περιοχές της σπονδυλικής στήλης εμφανίζουν συμπτώματα μόνο στα πίσω άκρα.

Διάγνωση

Η υποψία της ρήξης του μεσοσπονδύλιου δίσκου μπορεί να στηριχτεί στα κλινικά συμπτώματα. Προκειμένου όμως να πραγματοποιηθεί διάγνωση και να καθοριστεί ο βαθμός της συμπίεσης του νωτιαίου μυελού χρειάζεται να διενεργηθούν απεικονιστικές εξετάσεις.

• Οι απλές ακτινογραφίες σπάνια μόνο μπορούν να απεικονίσουν τη δισκοκήλη.
• Η μυελογραφία απαιτεί την έγχυση σκιαγραφικής ουσίας μέσα στο σπονδυλικό σωλήνα για να ακολουθήσει ο ακτινολογικός έλεγχος της σπονδυλικής στήλης. Αυτή η διαδικασία ενέχει κάποιους κινδύνους για την υγεία του ζώου και μπορεί να απεικονίσει τη συμπίεση με κάποιους περιορισμούς.
• Η αξονική τομογραφία είναι περισσότερο ασφαλής από τη μυελογραφία και αρκετά πιο γρήγορη μέθοδος ενώ μπορεί να απεικονίσει τη συμπίεση σε μεγάλο αριθμό περιστατικών. Επίσης, μπορεί να συνδυαστεί με τη μυελογραφία, εάν η απλή αξονική τομογραφία δεν καταφέρει να απεικονίσει τη συμπίεση και αν δεν υπάρχει διαθέσιμος μαγνητικός τομογράφος υψηλού μαγνητικού πεδίου.
• Η μαγνητική τομογραφία με μαγνήτη χαμηλού μαγνητικού πεδίου ίσως να μην έχει ιδιαίτερα πλεονεκτήματα σε σχέση με την αξονική τομογραφία σε συνδυασμό με μυελογραφία.
• Η μαγνητική τομογραφία με μαγνήτη υψηλού μαγνητικού πεδίου είναι η πιο ευαίσθητη μέθοδος απεικόνισης του νωτιαίου μυελού.

Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση εξαρτάται από την κλινική εικόνα του ζώου και από το αν ο νωτιαίος μυελός συμπιέζεται ή όχι.

Σε ζώα που εκδηλώνουν μόνο πόνο ή και ήπια αταξία (έλλειψη συντονισμού των άκρων κατά τη βάδιση) καθώς και ζώα με τύπου III δισκοπάθεια (στα οποία η συμπίεση του νωτιαίου μυελού είναι μικρή) μπορεί να χορηγηθεί αποκλειστικά συντηρητική αγωγή. Η τελευταία αποτελείται από περιορισμό της κίνησης του ζώου και παυσίπονα.

Σε ζώα στα οποία ο νωτιαίος μυελός συμπιέζεται από το δίσκο και εκδηλώνουν συμπτώματα που υποδηλώνουν μέτριο ως σοβαρό τραυματισμό του νωτιαίου μυελού χορηγείται χειρουργική θεραπεία. Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης αφαιρείται ο δίσκος ο οποίος βρίσκεται μέσα στο σπονδυλικό σωλήνα και συμπιέζει το νωτιαίο μυελό καθώς και τμήμα του πηκτοειδή πυρήνα που ενώ βρίσκεται στη φυσιολογική του θέση είναι πιθανό στο μέλλον να εισέλθει στο σπονδυλικό σωλήνα και να τραυματίσει το νωτιαίο μυελό. Επίσης, είναι πιθανό να χρειαστεί οι σπόνδυλοι εκατέρωθεν του δίσκου που προβάλλει να σταθεροποιηθούν με τη χρήση μεταλλικών εμφυτευμάτων.

Πρόγνωση

Η πρόγνωση εξαρτάται από τη βλάβη που έχει υποστεί ο νωτιαίος μυελός και διαφέρει για κάθε ζώο. Ζώα με ήπια νευρολογικά συμπτώματα και αίσθηση του πόνου έχουν, γενικά, καλή πρόγνωση αν χειρουργηθούν άμεσα. Ζώα που εκδηλώνουν μόνο πόνο και τα οποία αντιμετωπίζονται συντηρητικά είναι πιθανό να εκδηλώσουν ραγδαία επιδείνωση ακόμη και αν αρχικά ανταποκριθούν στη συντηρητική αγωγή.

Μπορεί να σας ενδιαφέρουν:

Ο ρόλος των βιταμινών σε σκύλους με δισκοπάθεια – Μην χάνετε πολύτιμο χρόνο Εγκεφαλικό επεισόδιο στο σκύλο και στη γάτα Η γάτα που «καλπάζει»