Ο ρόλος των βιταμινών σε σκύλους με δισκοπάθεια – Μην χάνετε πολύτιμο χρόνο

Η παθοφυσιολογία και η θεραπευτική προσέγγιση περιστατικών με τραυματισμό νωτιαίου μυελού (ΤΝΜ) αποτελεί θέμα συνεχούς μελέτης κυρίως στον άνθρωπο αλλά και στα ζώα.

Ο ΤΝΜ έχει ταξινομηθεί κατά καιρούς με βάση ορισμένα κριτήρια σε διάφορες κατηγορίες. Με βάση την αιτιολογία και ειδικότερα την θεραπεία θα μπορούσε να ταξινομηθεί σε δύο ευρείες κατηγορίες: Χειρουργικός ή μη-χειρουργικός τύπος.

Στην πρώτη κατηγορία, απαιτείται πρωτίστως χειρουργική αντιμετώπιση σε συνδυασμό με συντηρητική αγωγή ώστε να ανατραπεί το ΤΝΜ και οι συνέπειές του και να αποκατασταθεί η λειτουργία του νωτιαίου μυελού στον βαθμό που επιτρέπεται ανάλογα με την σοβαρότητα της βλάβης που προκλήθηκε.

Αιτίες που χρειάζονται χειρουργική αντιμετώπιση είναι κυρίως οι συμπιεστικές αλλοιώσεις και αυτές που προκαλούν αποσταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης. Ορισμένα παραδείγματα χειρουργικής αντιμετώπισης είναι η προβολή δίσκου, τα συμπιεστικά κατάγματα και εξαρθρήματα σπονδύλων.

Στην δεύτερη κατηγορία, εφαρμόζεται μόνο συντηρητική αγωγή χωρίς να χρειάζεται και χειρουργική αντιμετώπιση. Τέτοιες αιτίες είναι αυτές που προκαλούν μώλωπα/θλάση στο νωτιαίο μυελό αλλά χωρίς να υπάρχει συμπιεστική αλλοίωση ή αποσταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης, όπως για παράδειγμα τα ισχαιμικά επεισόδεια, τραυματισμοί, κλπ.

Στη  συντηρητική αγωγή πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η διατήρηση της αιμάτωσης του νωτιαίου μυελού με την χορήγηση ορών ενδοφλεβίως όσο γρηγορότερα γίνεται.

Ο ρόλος των βιταμινών αποτελεί ένα διφορούμενο ζήτημα για το πόσο και αν πραγματικά βοηθάει ζώα με ΤΝΜ. Στον άνθρωπο, μελέτες που αφορούσαν την Βιταμίνη Ε  κυρίως σε πειράματα σε ζώα εργαστηρίου έχουν δείξει πως ενδεχομένως να έχουν σε μικρό βαθμό βοηθητικό ρόλο. Πιστεύεται ο,τι προάγει την διατήρηση της λειτουργίας του νωτιαίου μυελού μέσω της αντιοξειδωτικής της ικανότητας και της αποτροπής των εκφυλιστικών διεργασιών που έπονται του ΤΝΜ. Ωστόσο, η δράση της βιταμίνης Ε φαίνεται να είναι πιο ευεργετική αν χορηγείται προληπτικά. Επίσης, σε μελέτη που διεξήχθηκε σε ανθρώπους με χρόνιο ΤΝΜ έχει βρεθεί πως υπήρχε ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 και η χορήγησή της πιθανόν να έχει ευεργετική επίδραση σε αυτούς τους ασθενείς.

Παρόλα αυτά, η επίδραση των βιταμινών στο ΤΝΜ δεν θεωρείται να παίζει τον πρωτεύοντα ρόλο στην συντηρητική αντιμετώπιση και ούτε φαίνεται να αναστρέφει τις επιδράσεις του ΤΝΜ σε ασθενείς με σοβαρή βλάβη χωρίς την λήψη επιπρόσθετων μέτρων.

Στα ζώα ο ρόλος των βιταμινών δεν έχει διερευνηθεί αρκετά με αποτέλεσμα να είναι σχεδόν άγνωστη η επίδραση που έχουν στην εξέλιξη του ΤΝΜ. Μόνο ορισμένες προτάσεις και ανασκοπίσεις υπάρχουν και φαίνεται να υποστηρίζουν τον ρόλο τους στο ΤΝΜ. Συγκεκριμένα, το συμπλεγμα βιταμινών Β πιστεύεται πως βοηθάει στην σωστή λειτουργία και στην αναγέννηση των νευρικών κυττάρων ενώ η βιταμίνη Ε έχει αντιοξειδωτικές ικανότητες για το νευρικό σύστημα.

Παρόλα αυτά η δράση τους σε έναν ήδη τραυματισμένο νευρικό ιστό, ενώ μπορεί να θεωρηθεί ευεργετική, δεν οδηγεί σε σημαντική διαφορά στην τελική κλινική εικόνα του ζώου.

Βασιζόμενοι σε ανθρώπινη βιβλιογραφία οι Βιταμίνες Ε και Β12 θα μπορούσαν να έχουν έναν επικουρικό ρόλο στην αντιμετώπιση των συνεπειών του ΤΝΜ. Όμως, χωρίς να υπάρχουν αποτελέσματα από αρκετές και σωστά σχεδιασμένες κτηνιατρικές μελέτες (π.χ. randomized double-blinded placebo-controlled clinical trials) που να αφορούν ένα μεγάλο αριθμό ζώων με ΤΝΜ, δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε την ευεργετική ή μη επίδραση των βιταμινών.

Επίσης, ζώα με ΤΝΜ τα οποία έχουν υποστεί σοβαρή βλάβη (π.χ. σοβαρή πάρεση ή παράλυση με απώλεια της εν τω βάθει αίσθησης του άλγους) οι βιταμίνες δεν πιστεύεται ο,τι θα αντιστρέψουν οποιοδήποτε αποτέλεσμα.

Ακόμη, θα πρέπει να ξεκαθαριστεί πως σε ζώα που προσκομίζονται με νευρολογικά ελλείμματα (π.χ. αταξία/πάρεση- ασταθής βηματισμός ή δεν περπατάνε) και κριθεί ύστερα από διαγνωστική διερεύνηση πως  χρειάζονται χειρουργική αντιμετώπιση (π.χ. σε προβολή δίσκου, κατάγματα σπονδύλων κλπ.), αυτή απαιτείται να γίνεται το συντομότερο δυνατόν αφού οι βιταμίνες δεν θα αναμένεται να βοηθήσουν και να επαναφέρουν το ζώο στην φυσιολογική του κατάσταση αν δεν γίνει χειρουργείο.

Συμπερασματικά, ενώ δεν αποκλείεται η ως ένα βαθμό θετική επίδραση των βιταμινών στο ΤΝΜ, το αποτέλεσμα που θα επέλθει μόνο από την χορήγησή τους δεν αναμένεται να οδηγήσει σε κάποια αισθητή κλινική διαφορά όσος χρόνος και να δωθεί στο ζώο.

Το γεγονός αυτό δείχνει πως η αναμονή ώστε να αξιολογιθεί η δράση των βιταμινών μετά από την χορήγησή τους σε έναν ασθενή με ΤΝΜ μόνο αρνητικά αποτελέσματα θα επιφέρει αφού δεν αντιμετωπίζεται ουσιαστικά το πρόβλημα. Κατ’επέκταση, η γρήγορη διάγνωση της αιτίας του ΤΝΜ και η άμεση θεραπευτική αντιμετώπιση με άλλα συντηρητικά μέτρα (π.χ. χορήγηση ορών ενδοφλεβίως) και με χειρουργική αποκτάσταση (ανάλογα με την αιτία) θα θέσει το τελικό κλινικό αποτέλεσμα για το περιστατικό.

Μάριος Χαραλάμπους, Κτηνίατρος, GPCert(Neuro), MRCVS, Ειδικευόμενος του Αμερικάνικου (ACVIM(Neurology)) και Ευρωπαϊκού (ECVN) κολεγίου της Κτηνιατρικής Νευρολογίας και Νευροχειρουργικής, Cornell University, USA

Βιβλιογραφία:

Anderson K.D., Saunders D.R., Demediuk P., Dugan L.L. Braughler J.M., Hall D.E., Means D.E. Horrocks A.L. Lipid Hydrolysis and Peroxidation in Injured Spinal Cord: Partial Protection with Methylprednisolone or Vitamin E and Selenium. Central Nervous System Trauma. April 2009, 2(4):257-267.

Hall E.D., Braughler J.M., McCall J.M. Antioxidant effects in brain and spinal cord injury. Journal of Neurotrauma. 1992, 9(1):165-72.

Iwasa K., Ikata T., Fukuzawa K. Protective effect of vitamin E on spinal cord injury by compression and concurrent lipid peroxidation. Free Radical Biology and Medicine. 1989, 6(6):599–606.

Koc R.K., Akdemir H., Karakücük E.I., Öktem I.S., Menkü A. Effect of methylprednisolone, tirilazad mesylate and vitamin E on lipid peroxidation after experimental spinal cord injury. Spinal Cord . Jan 1999, 37(1):29.

Petchkrua W., Little J.W., Burns S.P., Stiens S.A., James J.J. Vitamin B12 deficiency in spinal cord injury: a retrospective study. J Spinal Cord Med. 2003, 26(2):116-21.

Taoka Y., Ikata T., Fukuzawa K. Influence of dietary vitamin E deficiency on compression injury of rat spinal cord. Journal of Nutritional Science and Vitaminology. 1990, 36(3):217-226.

Μπορεί να σας ενδιαφέρουν:

Δισκοπάθεια-δισκοκήλη στο σκύλο και στη γάτα Νόσος πρόσθιου χιαστού συνδέσμου στο σκύλο και στη γάτα Μελέτη για τη νόσο του πρόσθιου χιαστού – Λάθη και παραλήψεις Η γάτα που «καλπάζει» Οστεοαρθρίτιδα στο σκύλο και στη γάτα Ιδιοπαθής επιληψία στο σκύλο και στη γάτα Όλα όσα θα θέλατε να μάθετε για την άσκηση στα ζώα Επιληπτικές κρίσεις στα ζώα – 1 (video) Ναρκοληψία στο σκύλο (video) Επεισοδιακή κατάρρευση των σκύλων της φυλής Cavalier King Charles Spaniel (video) Τα σωστά μέτρα χειρουγικής ασηψίας στα ζώα δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένα Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη στο σκύλο