Συμμετρική λυκοειδής ονυχοδυστροφία στο σκύλο

Συμμετρική λυκοειδής ονυχοδυστροφία στο σκύλο ή λυκοειδής ονυχίτιδα

Πρόκειται, μάλλον, για ένα σπάνιο σύνδρομο που συναντάται στο σκύλο με συνδυασμό συγκεκριμένης κλινικής και ιστοπαθολογικής εικόνας, παρά για μία και μόνο πάθηση. Χαρακτηρίζεται από την οξεία εμφάνιση ονυχοαλγίας (πόνος στα νύχια), ονυχόλυση (ρήξη των νυχιών) και σταδιακή ονυχομάδηση (αποκόλληση των νυχιών) που μπορεί να συμβεί εντός εβδομάδων έως και μηνών. Μετά την πτώση των νυχιών τα νέα νύχια που αναπτύσσονται δεν είναι φυσιολογικά (ονυχοδυστροφία). Τα συμπτώματα αφορούν αποκλειστικά τα νύχια χωρίς να παρατηρούνται δερματικές αλλοιώσεις σε άλλες περιοχές του σώματος και δε συνοδεύται από άλλα συστηματικά συμπτώματα.

Αίτια

Τα αίτια του συνδρόμου δεν είναι γνωστά και πολλά από τα περιστατικά χαρακτηρίζονται τελικά ως ιδιοπαθή, ωστόσο τα ιστοπαθολογικά ευρήματα σε συνδυασμό με την ανταπόκριση αρκετών περιστατικών στη θεραπεία με ανοσορυθμιστικά φάρμακα υποδηλώνουν πιθανά ανοσολογικά αίτια. Γενετική προδιάθεση για το σύνδρομο αυτό, έχει διαπιστωθεί στις φυλές Gordonsetter, Germanshepherd και Englishsetter . Στο παρελθόν το σύνδρομο είχε συνδεθεί με τον Συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, ενώ η εμφάνιση του συνδρόμου σαν αντίδραση σε προηγούμενο εμβολιασμό (εμβόλιο κατά της λύσσας), πλέον αμφισβητείται. Τέλος έχουν υπάρξει περιστατικά στα οποία η εμφάνιση του συνδρόμου αποδόθηκε στην λεϊσμανίωση ή σε τροφική αλλεργία.

Κλινικά συμπτώματα

Το σύνδρομο μπορεί να παρατηρηθεί σε κουτάβια ή ηλικιωμένα ζώα αλλά συχνότερα εκδηλώνεται σε σκύλους μέσης ηλικίας (2-6 ετών). Τα ζώα των φυλών Gordonsetters και Germanshepherd φαίνεται πως έχουν γενετική προδιάθεση αλλά η κατάσταση έχει παρατηρηθεί και σε πολλές άλλες φυλές καθώς και σε ζώα που δεν ανήκουν σε αμιγείς φυλές. Τα πρώτα συμπτώματα που παρατηρούνται από τους ιδιοκτήτες είναι χωλότητα λόγω ονυχαλγίας ή ονυχομάδηση. Μέσα σε μερικές εβδομάδες μπορεί να προσβληθούν όλα τα νύχια σε όλα τα άκρα. Πολλές φορές από τα νύχια εκκρίνεται πύον και το δέρμα γύρω από τα νύχια φλεγμαίνει (παρονυχία). Μετά την αποκόλληση των νυχιών (ονυχομάδηση) τα νέα νύχια που παράγονται είναι κοντά με ανώμαλο σχήμα, μαλακά και εύθραυστα (ονυχοδυστροφία). Επίσης, είναι πιθανό να παρατηρηθούν δευτερογενείς μολύνσεις των νυχιών.

Διάγνωση

Η διάγνωση βασίζεται στη χαρακτηριστική κλινική εικόνα με την απουσία δερματικών αλλοιώσεων σε άλλα σημεία του δέρματος ή άλλων παθολογικών ευρημάτων, τον αποκλεισμό άλλων παθήσεων των νυχιών και την ιστοπαθολογική εξέταση. Η ιστοπαθολογική εξέταση στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιείται για τον αποκλεισμό της νόσου παρά για την επιβεβαίωση της, καθώς παρόμοια ιστοπαθολογική εικόνα συναντάται και σε άλλες παθήσεις (τροφική αλλεργία, φαρμακευτική αντίδραση, βακτηριακές μολύνσεις, λεϊσμανίωση καθώς και ιδιοπαθής ονυχίτιδα-ονυχομάδηση).

Θεραπεία

Πρόκειται στην ουσία για μία μακρόχρονη ή και εφ’ όρου ζωής θεραπεία, καθώς είναι πολύ πιθανό οι αλλοιώσεις να επανεμφανίζονται μετά τη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής. Η αγωγή που θα ακολουθηθεί εξαρτάται από το εκάστοτε περιστατικό (χρονιότητα, σοβαρότητα κλινικής εικόνας). Στη βιβλιογραφία αναφέρονται αρκετά περιστατικά που ανταποκρίθηκαν στην αποκλειστική χορήγηση λιπαρών οξέων, αν και εκ των υστέρων εγείρονται υποψίες ότι αυτά τα ζώα τελικά δεν έπασχαν από τη συγκεκριμένη πάθηση. Σε ήπιες περιπτώσεις συστήνεται η χορήγηση λιπαρών οξέων σε συνδυασμό με πεντοξυφυλλίνη ή τοπικά γλυκοκορτικοειδή. Ο συνδυασμός τερακυκλινών (ή δοξυκυκλίνης )με νιασιναμίδη μπορεί επίσης να είναι αποτελεσματικός σαν αποκλειστική θεραπεία ή σε συνδυασμό με λιπαρά οξέα. Σε περίπτωση μη ανταπόκρισης στα παραπάνω, άλλα φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι συστηματικά γλυκοκορτικοειδή, αζαθειοπρίνη ή κυκλοσπορίνη. Στις περιπτώσεις βακτηριδιακών επιπλοκών, στα παραπάνω προστίθενται αντιβιοτικά ή τοπικά λουτρά με αντισηπτικά. Η χειρουργική εκτομή των νυχιών συστήνεται σε περιστατικά που βρίσκονται στην οξεία φάση που χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο. Τέλος, στη βιβλιογραφία αναφέρονται και περιστατικά που ανταποκρίθηκαν στη χορήγηση υποαλλεργικής τροφής.

Βελτίωση παρατηρείται, συνήθως, σε 3-4 έως και 12 μήνες από την έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής.

Ονυχόλυση                           Ονυχοδυστροφία

Βιβλιογραφικές πηγές:

Warren S. Claw disease in dogs: Part 1- anatomy and diagnostic approach. Companion Animal 2013; 18(4): 165-170.

Warren S. Claw disease in dogs: Part 2- diagnosis and management of specific claw diseases. Companion Animal 2013; 18(5): 227-231.

Mueller R.F., Friend S., Shipstone M.A., and Butron G. Diagnosis of vanine claw disease- a prospective study of 24 dogs. Veterinary Dermatology 2000; 11: 133-141.

Ziener M.L., Bettenay S.V., and Mueller R.F. Symmetrical onychomadesis in Norwegian Gordon and English setters. Veterinary Dermatology 2007; 18: 195.

Miller W.H., Griffin C.E., and Campbell K.L. Symmetric lupoid onychitis: 734-737 In: Mueller and Kirks Small Animal Dermatology 7^th edition.

Gross T.L., Ihrke P.J., Walder E.J. and Affolter V.K. Lupoid onychitis 70-72 In: Skin Diseases of the dog and cat: clinical and histopathologic diagnosis.

Φλώρα Καλτσογιάννη, Κτηνίατρος, Residency European College of Veterinary Dermatology

Μπορεί να σας ενδιαφέρουν:

Ψύλλοι στο σκύλο και στη γάτα Ατοπική δερματίτιδα στο σκύλο και στη γάτα Απώλεια τριχώματος, επιστημονικά γνωστή ως Αλωπεκία Αιμάτωμα στο αυτί του σκύλου και της γάτας Αλλεργίες σε σκύλους και γάτες Τροφική αλλεργία και δυσανεξία στο σκύλο και στη γάτα Ηλιακά εγκαύματα στο σκύλο και στη γάτα Εγκαύματα στο σκύλο και στη γάτα Τοπική θεραπεία ωτίτιδας σκύλου και γάτας Ωτίτιδα στο σκύλο και στη γάτα Αλλεργική αντίδραση στο σκύλο και στη γάτα Τριχόπτωση στο σκύλο και στη γάτα.