Σταφυλόκοκκος ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη – Ζώα και άνθρωπος

Ο ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη χρυσίζοντας σταφυλόκοκκος (Methicillin Resistant Staphylococcus aureus– MRSA) είναι ένα ανθεκτικό βακτήριο στις αντισταφυλοκοκκικές πενικιλλίνες, όπως η μεθικιλλίνη, φάρμακα που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία πολλών κοινών σταφυλοκοκκικών λοιμώξεων, καθώς και σε όλα τα β λακταμικά αντιμικροβιακά φάρμακα.

Ο MRSA είναι ένα είδος χρυσίζοντα σταφυλόκοκκου ο οποίος έχει αναπτύξει αντοχή στις β λακτάμες μέσα από τη διαδικασία της φυσικής επιλογής. Η ανάπτυξη αυτής της αντοχής δεν σχετίζεται με τη λοιμογόνο δύναμη του μικροοργανισμού. Δηλαδή ο ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη χρυσίζοντας σταφυλόκοκκος δεν είναι περισσότερο επιθετικός από τον σταφυλόκοκκο που είναι ευαίσθητος στις β λακτάμες. Είναι, όμως, δυσκολότερο να αντιμετωπιστεί.

Ο MRSA βρίσκεται στα νοσοκομεία, σε κέντρα παροχής φροντίδας υγείας, γηροκομεία, οικοτροφεία, κτηνιατρικές κλινικές και στην κοινότητα (ιδρύματα, σχολεία, στρατώνες, φυλακές, χώροι άθλησης).

Δεν αποτελεί απειλή για τον υγιή άνθρωπο και τα υγιή ζώα. Οι υγιείς οργανισμοί μπορεί να είναι αποικισμένοι με σταφυλόκοκκο αλλά η λοίμωξη προκαλείται, συνήθως, σε οργανισμούς με μειωμένους μηχανισμούς άμυνας όπως στους ανθρώπους και στα ζώα που νοσηλεύονται λόγω ασθένειας ή κάποιας χειρουργικής επέμβασης.

Τα άτομα και τα ζώα που φέρουν στο σώμα τους MRSA χαρακτηρίζονται ως αποικισμένα. Πολλά είδη βακτηρίων μπορούν να αποικίσουν το ανθρώπινο σώμα χωρίς να προκαλέσουν λοίμωξη. Στην πραγματικότητα, κάθε άτομο και ζώο είναι μόνιμα αποικισμένο με διάφορα βακτήρια. Για να προκύψει λοίμωξη, χρειάζεται τα βακτήρια να εισέλθουν στους ιστούς, να πολλαπλασιαστούν και να προκαλέσουν φλεγμονή.

Ο χρυσίζον σταφυλόκοκκος κατοικεί φυσιολογικά στις ρινικές κοιλότητες του ανθρώπου ενώ έχει απομονωθεί και στο 12-14% κλινικά υγιών σκύλων και στο 4,3-20% κλινικά υγιών γατών. Στα ζώα βρίσκεται κυρίως στο δέρμα και στα αυτιά. Είναι πιθανό ο σταφυλόκοκκος που απομονώνεται από τα ζώα να προέρχεται από τον άνθρωπο. Αυτό φαίνεται να είναι ιδιαίτερα πιθανό στο σκύλο. Σε μία έρευνα αποκαλύφθηκε πως στο 50% των νοικοκυριών στα οποία ο χρυσίζον σταφυλόκοκκος απομονώθηκε τόσο στο σκύλο όσο και σε ένα μέλος της οικογένειας, το είδος του σταφυλόκοκκου και στους δύο οργανισμούς ήταν το ίδιο. Αυτά τα αποτελέσματα σε συνδυασμό με το γεγονός πως ο σταφυλόκοκκος απομονώνεται μόνο από το 12-14% των κλινικά υγιών σκύλων υπονοούν πως ο χρυσίζον σταφυλόκοκκος ίσως να μεταφέρεται από τον άνθρωπο στο σκύλο. Αυτό ίσως να μην ισχύει για τις γάτες στις οποίες ο σταφυλόκοκκος μπορεί να αποικεί φυσιολογικά και όχι λόγω μεταφοράς από τον άνθρωπο.

Οι μολύνσεις κατοικίδιων ζώων από MRSAάρχισαν να παρατηρούνται μετά την ανάδειξη του MRSA σαν σημαντικού παράγοντα λοίμωξης του ανθρώπου ενώ τα είδη του MRSAπου απομονώνονται από τα ζώα είναι, συνήθως, τα ίδια με αυτά που απομονώνονται και από τον άνθρωπο.

Προς το παρόν ο MRSA απομονώνεται από το 0-3,3% των κλινικά υγιών σκύλων και το 0-4% των κλινικά υγιών γατών. Μεγαλύτερα ποσοστά εμφάνισης μπορεί να εκδηλωθούν σποραδικά σε κτηνιατρικές κλινικές.

Τα ζώα των οποίων οι κηδεμόνες εργάζονται ή επισκέπτονται συχνά νοσοκομεία φαίνεται πως έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα αποικισμού από MRSA. Αυτό φαίνεται να οφείλεται στη μετάδοση του μικροβίου από τον άνθρωπο στα ζώα.

Ο πραγματικός ρόλος των κατοικίδιων ζώων στις μολύνσεις του ανθρώπου από MRSA δεν μπορεί να καθοριστεί με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα. Βασιζόμενοι στην επιδημιολογία των λοιμώξεων από MRSA στις ανθρώπινες κοινότητες και στην ενδημία του μικροβίου σε πολλά νοσοκομεία, τα κατοικίδια ζώα φαίνεται πως παίζουν μικρό μόνο ρόλο στις λοιμώξεις του ανθρώπου.

Παρόλα αυτά, ίσως να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος μόλυνσης στους εργαζόμενους σε χώρους παροχής υγείας κατοικίδιων ζώων. Αρκετές έρευνες έχουν αποκαλύψει πως το προσωπικό κτηνιατρικών μονάδων παροχής υγείας σε σκύλους και γάτες μπορεί να αποικίζεται από MRSA σε ποσοστό μέχρι και 18%. Δεν μπορεί να καθοριστεί με βεβαιότητα αν αυτό το ποσοστό οφείλεται στη μετάδοση του μικροβίου από τα ζώα αλλά η μεγάλη διαφορά του ποσοστού αυτού από το ποσοστό του γενικότερου πληθυσμού που αποικίζεται από ΜRSA (1,5-3%) ίσως να υποδηλώνει μετάδοση από τα ζώα στον άνθρωπο.

Αν το ζώο σας έχει διαγνωσθεί με λοίμωξη από MRSA

• Διατηρήστε τις μολυσμένες περιοχές καλυμμένες και αποφύγετε κάθε επαφή μαζί τους.
• Αποφύγετε την επαφή με την μύτη ή τον πρωκτό του ζώου.
• Πλένετε καλά τα χέρια σας με σαπούνι και χλιαρό νερό.
• Αποφύγετε την επαφή του ζώου σας με άλλα ζώα εκτός σπιτιού μέχρι να θεραπευτεί η λοίμωξη.
• Ο κίνδυνος μόλυνσης υγιών ατόμων λόγω μετάδοσης του MRSA από τα ζώα δεν είναι γνωστός. Αν ανησυχείτε ή αν στο σπίτι σας διαμένουν άτομα υψηλού ρίσκου (πολύ νεαρά ή ηλικιωμένα άτομα και άτομα ανοσοκατεσταλμένα), συμβουλευτείτε το ιατρό σας ή ειδικό Λοιμωξιολόγο.
• Η προσπάθεια απομόνωσης MRSA από υγιή ζώα που ζουν με ανθρώπους μολυσμένους από το βακτήριο ή από υγιείς ανθρώπους που ζουν με ζώα μολυσμένα από το βακτήριο δεν συστήνεται.

Αν εσείς έχετε διαγνωσθεί με λοίμωξη από MRSA

• Πλένετε τα χέρια σας πριν έρθετε σε επαφή με το ζώο σας ώστε να μη μεταφέρετε το βακτήριο σε αυτό. Αν το βακτήριο μεταφερθεί στο ζώο σας είναι δυνατό να μεταφερθεί και σε άλλα άτομα του σπιτιού από το ζώο σας ή να μεταδοθεί σε εσάς από το ζώο και μετά την αποθεραπεία σας.
• Μην φυλάτε το ζώο σας και μην του επιτρέπεται να γλύφει τη μύτης σας ή ανοιχτά τραύματα.
• Ο έλεγχος του ζώου για MRSA συστήνεται μόνο αν ένα άτομο του σπιτιού είναι συνεχώς ή επαναλαμβανόμενα θετικό στον MRSA και τα απαραίτητα μέτρα για την πρόληψη της μετάδοσης του βακτηρίου από άνθρωπο σε άνθρωπο έχουν ληφθεί και αν όλοι οι κάτοικοι του σπιτιού έχουν ελεγχθεί. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η απομόνωση του βακτηρίου από το ζώο θα οδηγήσει στο λάθος συμπέρασμα πως αυτό είναι η πηγή της μόλυνσης.
• Αντίθετα με ότι συμβαίνει στον άνθρωπο τα περισσότερα, αν όχι όλα, ζώα που αποικίζονται από MRSA εξουδετερώνουν το βακτήριο, αν αποτραπεί η επανάληψη της επιμόλυνσής τους.

Μπορεί να σας ενδιαφέρουν:

Μικροβιακή αντοχή στα αντιβιοτικά – ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ Ζητήματα υγιεινής ωμής τροφής για σκύλους | BARF Τοξοπλάσμωση Λιστερίωση Νόσος από νυχιές γάτας Παιδιά και κατοικίδια ζώα: τρόποι να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης νοσημάτων Χρόνια πάσχοντες και κατοικίδια ζώα – Μία σχέση που αξίζει να προστατευτεί Συχνές Ερωτήσεις και Απαντήσεις για τη Λύσσα – ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ Οι συνταγές της καταστροφής (videos) Λεπτοσπείρωση: Από τα ζώα στον άνθρωπο Εχινοκόκκωση στον άνθρωπο και στα ζώα Ανακοίνωση ΚΕΕΛΠΝΟ: Επιδημία Ebola 2014