
Η κίτρινη γάτα – ίκτερος
Πότε εμφανίζεται κλινικά ίκτερος στη γάτα;
Οι φυσιολογικές τιμές ολικής χολερυθρίνης στη γάτα είναι χαμηλότερες του 1 mg/dL. Όταν η συγκέντρωση ολικής χολερυθρίνης στον ορό του αίματος υπερβεί τα 2-3 mg/dL, αυτό έχει ως συνέπεια την κλινική εμφάνιση του ικτέρου, που είναι αποτέλεσμα της χολόστασης. Ο κίτρινος χρωματισμός των ιστών γίνεται πρωτίστως αντιληπτός στο σκληρό χιτώνα του ματιού, στη μαλακή υπερώα και στην έσω επιφάνεια των πτερυγίων των αυτιών.
Ποιός είναι ο φυσιοπαθογενετικός μηχανισμός του ίκτερου στη γάτα;
Τα αίτια του ίκτερου μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις μεγάλες κατηγορίες:
Προ-ηπατικός ίκτερος
Η αύξηση της έμμεσης χολερυθρίνης στον ορό του αίματος οφείλεται σε αυξημένη καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων (αιμόλυση).
- Mycoplasma hemofelis ( Hemobartonellosis)
- Μη συμβατή μετάγγιση
- Ισοερυθρόλυση των νεογνών
- Αιμόλυση σχετιζόμενη με εμφάνιση σωματίων Heinz : κρεμμύδια, τοξίκωση από ψευδάργυρο, ακεταμινοφαίνη, βενζοκαϊνη και άλλα τοπικά αναισθητικά, διαζεπάμη, προπυλενική γλυκόλη, χαλκός, υπερδοσία βιτ. Κ1
- Μικροαγγειοπαθητική αιμόλυση:
DIC, αγγειίτιδα, αιμαγγειοσάρκωμα, στροφή σπληνός
- Ανοσολογικά εξαρτώμενα νοσήματα
- Αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία
- Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος
- Σηψαιμία
- Aιμοπαράσιτα στα ερυθρά : Βabesiosis
- Cytauxzoon felis
- Yποφωσφαταιμία
Συνήθως είναι συνέπεια της ινσουλινοθεραπείας, μπορεί όμως να εμφανιστεί και στο σύνδρομο ταχείας επανασίτισης της γάτας με ηπατική λιποείδωση
- Κληρονομικής αιτιολογίας, βλάβη των ερυθροκυττάρων (έλλειψη πυρουβικής κινάσης).
- Περιβαλλοντικοί λόγοι (π.χ. Δείγματα φιδιών, μελισσών).
Hπατικής προέλευσης ίκτερος
Τα αίτια του ίκτερου ηπατικής προέλευσης είναι:
- Ηπατική λιποείδωση
- Σύμπλεγμα χολαγγειίτιδας/χολαγγειοηπατίτιδας της γάτας
- Αμυλοείδωσηήπατος (Αβησσυνίας, Siamese, Oriental Shorthair)
- Hπατική νέκρωση ( τοξίνες, φάρμακα, φυτά : μανιτάρια, έλαιο πεύκου, τετρακυκλίνες, ακεταμινοφαίνη, γκρισεοφλουβίνη, κετοκοναζόλη, μεθιμαζόλη, γλιπιζίδη)- θερμοπληξία
- Λοιμώδη νοσήματα
- Ιογενής Λευχαιμία Γάτας
- Ιογενής ανοσοανεπάρκεια της Γάτας
- Ιος της Λοιμώδους Περιτονίτιδας της Γάτας (ξηρός τύπος)
- Ιος της Πανλευκοπενίας
- Καλυκοϊός
- Τοξοπλάσμωση
- Μυκητιακής αιτιολογίας νοσήματα (Histoplasmacapsulatum, Aspergillus, Blastomycesdermatitides, Candidaalbicans).
- Παρασιτικής αιτιολογίας νοσήματα (Cytauxzoonfelis, Neosporacaninum)
- Ενδοτοξαιμία
- Πολυκυστική νόσος του ήπατος ( Περσικές και Ιμαλαϊων)
- Παρανεοπλασματικό σύνδρομο
- Πρωτογενής ή μεταστατική νεοπλασία ήπατος (κυρίως το λέμφωμα)
Μετα- ηπατικός ίκτερος
Ο μετα-ηπατικός ίκτερος είναι λιγότερο συχνός από τον ηπατογενή στη γάτα και συνήθως συνδέεται με απόφραξη του χοληδόχου πόρου.
Τα αίτια του μετα-ηπατικού ίκτερου είναι:
- Χρόνια παγκρεατίτιδα που συνυπάρχει με χολαγειίτιδα και ΙΦΝΕ (τριαδίτιδα της γάτας)
- Νεοπλασίες (παγκρέατος και χολαγγειοκαρκίνωμα)
- Ρήξη χοληδόχου πόρου/χοληδόχου κύστης
- Απόστημα/κοκκίωμα χοληδόχου πόρου
- Χολολιθίαση
- Στερεοποιημένη(λασπώδης) χολή
- Τρηματώδη παράσιτα
- Υπερθυρεοειδισμός
Στις γάτες με πλήρη έμφραξη του χοληδόχου πόρου συχνά εμφανίζεται αιμορραγική διάθεση και γαστρικά ή δωδεκαδακτυλικά έλκη.
Ποιες είναι οι ενδεδειγμένες εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις για να διαγνωσθεί το γενεσιουργό αίτιο της “κίτρινης γάτας”;
- Γενική αίματος για να διαπιστωθεί η ενδεχόμενη αναιμία και επίχρισμα περιφερικού αίματος.
- Ειδικές ορολογικές δοκιμές για τα λοιμώδη νοσήματα της γάτας.
- Βιοχημικές παράμετροι : ουρία, τρανσαμινάσες, χολοστερόλη, αλβουμίνες, ολικές πρωτεΐνες, γλυκόζη, ολική χολερυθρίνη, ολικό ασβέστιο, κάλιο, νάτριο, χλώριο.
- Ειδικότερες δυναμικές δοκιμασίες όπως μέτρηση χολικών οξέων, fTLI, B12, φολικό οξύ, Τ4.
- Μέτρηση παραγόντων πήξης: PT,PTT,PIVKA
- Υπερηχοτομογραφικός έλεγχος κοιλίας.
- Βιοψία/FNA ήπατος
- Καλλιέργεια χολής
Σταθοπούλου Βασιλική, GPCertSAM, GPCertEndo.
Θεματικοί όροι: Παθολογία